Τίτλος: «Δημιουργία χάρτη ακρόασης – «Εικόνες από μια έκθεση του Modest Mussorgsky: Ν. 5 ‘Μπαλέτο των κλωσόπουλων μέσα στο τσόφλι τους»»
Τάξη: Β2 Γυμνασίου
Αντικείμενα: Μουσική
Διάρκεια: Φεβρουάριος 2014, 1 διδακτική ώρα
Εκπαιδευτικός: Μαρία Πατιώ
Αριθμός μαθητών: 25
Παρά το γεγονός ότι οι μαθητές/τριες ακούν συστηματικά και καθημερινά μουσική, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής τους, η προσεχτική μουσική ακρόαση στη διάρκεια του μαθήματος είναι απαραίτητη γιατί καλλιεργεί σημαντικές δεξιότητες. Μέσω αυτής αναπτύσσονται οι ακουστικές δεξιότητες και οι δεξιότητες εσωτερικής ακοής των μαθητών και επίσης αποτελεί το μέσο για την επαφή των μαθητών με ποικιλία μουσικών ειδών, στυλ και πολιτισμών.
Οι μαθητές/τριες του τμήματος Β2 γυμνασίου δημιούργησαν δικούς τους χάρτες ακρόασης για το έργο «Εικόνες από μια έκθεση του Modest Mussorgsky: Μέρος 5 ‘Μπαλέτο των κλωσόπουλων μέσα στο τσόφλι τους’».
Αρχικά δόθηκαν πληροφορίες στους/στις μαθητές/τριες:
για το πώς δημιουργήθηκε το μουσικό έργο «Πίνακες από μια έκθεση», του οποίου μέρος αποτελεί το κομμάτι που θα ακούσουν,
ο πίνακας του Viktor Hartmann που ενέπνευσε τον Mussorgskyνα συνθέσει αυτό το κομμάτι,
πληροφορίες για τον συνθέτη.
ο πίνακας του Viktor Hartmann
Δόθηκε στα παιδιά διάγραμμα στο οποίο υπάρχουν τα χαρακτηριστικά σημεία του έργου, δηλαδή αναγνωρίσιμοι ακουστικά «σταθμοί» του χάρτη ακρόασης, ώστε οι μαθητές/τριες να μπορούν να προσανατολιστούν σε ποιο σημείο του έργου βρίσκονται κάθε φορά.
Στη συνέχεια τους ζητήθηκε, μετά από 3 ακροάσεις του έργου, να δώσουν τη δική τους εκδοχή του χάρτη ακρόασης για αυτό, σχεδιάζοντας μέσα στα κουτάκια.
Εκπαιδευτικοί που συνεργάστηκαν: Μαρία Πατιώ, Γεωργία Αλεξούδα
Αριθμός μαθητών: 13
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΕ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Αλεξούδα, Γ. & Πατιώ, Μ. (2015). Ανάπτυξη παιχνιδιών γνώσεων με το Scratch: Μια διαθεματική προσέγγιση Προγραμματισμού και Μουσικής. Στο: Β. Δαγδιλέλης, Α. Λαδιάς, Κ. Μπίκος, Ε. Ντρενογιάννη, Μ. Τσιτουρίδου (επιμ.), Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου «Ένταξη των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία», Θεσσαλονίκη 30 Οκτωβρίου – 01 Νοεμβρίου 2015.pdf
Στο πλαίσιο της εργασίας μας αναπτύξαμε παιχνίδια γνώσεων που αφορούν κάποια ρεύματα της μουσικής. Τα μουσικά ρεύματα που επιλέξαμε είναι η rock, η pop και η trance. Επιλέξαμε τα συγκεκριμένα ρεύματα μουσικής με βάση τις προτιμήσεις μας. Για κάθε είδος μουσικής δημιουργήσαμε μία ομάδα εργασίας. Αναζητήσαμε πληροφορίες, εικόνες και μουσικά κομμάτια. Συντάξαμε τις ερωτήσεις και προγραμματίσαμε τα παιχνίδια μας στο Scratch. Κάθε παιχνίδι περιλαμβάνει 10 εύκολες ερωτήσεις, 10 ερωτήσεις μέτριας δυσκολίας και 10 δύσκολες ερωτήσεις. Όλες οι ερωτήσεις είναι κλειστού τύπου, Σωστού/Λάθους, πολλαπλής επιλογής και Ναι/Όχι. Σε κάποιες ερωτήσεις των παιχνιδιών μας οι πιθανές απαντήσεις είναι ηχογραφήσεις τραγουδιών. Οι ερωτήσεις αυτές δίνουν τη δυνατότητα στον παίκτη να ακούσει τις υποψήφιες ηχητικές απαντήσεις και έπειτα να επιλέξει αυτή που θεωρεί σωστή. Τα αρχεία ήχου για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο προγραμματιστικό περιβάλλον του Scratch μετατράπηκαν σε wav.
Οι μαθητές παρουσίασαν τα παιχνίδια τους στην εργασία τους που εγκρίθηκε και παρουσιάστηκε στο 6ο Μαθητικό Συνέδριο Πληροφορικής Κεντρικής Μακεδονίας. 8-10 Απριλίου 2014
Το χαϊκού είναι είδος ποίησης που πρωτοεμφανίστηκε στην Ιαπωνία το 16ο αιώνα και υιοθετήθηκε στην Ευρώπη στις αρχές του 20ου αιώνα. Στην αυθεντική στιχουργική μορφή τους, τα χαϊκού είναι μικρά ποιήματα από 17 συλλαβές σε έναν ενιαίο στίχο. Στην ευρωπαϊκή εκδοχή τους συνήθως υποδιαιρούνται σε 3 στίχους από 5,7 και 5 συλλαβές, στους οποίους αποφεύγεται η ομοιοκαταληξία.
Με αφορμή το κεφάλαιο «Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου» του Βιβλίου Μουσικής της β΄τάξης του Γυμνασίου, γίνεται στην τάξη μια μικρή συζήτηση-ανάλυση για αυτό το είδος της λογοτεχνίας. Στη συνέχεια οι μαθητές/τριες χωρίζονται σε ομάδες, κάθε ομάδα δημιουργεί το δικό της χαϊκού (με θέματα τη φύση, τις εποχές και τα χρώματα), δημιουργεί κατάλληλη μουσική υπόκρουση και παρουσιάζει/εκτελεί τη σύνθεσή της στην ολομέλεια.
Οι εκτελέσεις αυτές ηχογραφούνται με χρήση συσκευής κινητού τηλεφώνου και στη συνέχεια οι μαθητές/τριες, και πάλι εργαζόμενοι/ες σε ομάδες, τις επεξεργάζονται με τη βοήθεια του λογισμικού audacityγια την παραγωγή αρχείου ήχου, ή με τη βοήθεια του λογισμικού wevideoγια την παραγωγή αρχείου βίντεο.
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΕ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Πατιώ, Μ., & Αλεξούδα, Γ. (2017). Ψηφιακός-Πολυτροπικός Μουσικός Γραμματισμός: Η μουσική και η εικόνα ως μέρος των στίχων του χαϊκού, Στο: Χ. Τσιχουρίδης, Δ. Κολοκοτρώνης, Δ. Λιόβας, Μ. Μαριάνθη, Κ. Σταθόπουλος, Α. Κοντογεωργίου, Η. Λιάκος & Ζ. Καρασίμος (επιμ.), Πρακτικά του 3ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Προώθηση της Εκπαιδευτικής Καινοτομίας, Λάρισα 13, 14 & 15 Οκτωβρίου 2017 (σ.σ. 926.-936.). Λάρισα: Ε.Ε.Π.Κ. (Επιστημονική Ένωση για την Προώθηση της Εκπαιδευτικής Καινοτομίας) (e-Book/pdf) ISBN: 978-618-82197-6-2 (τόμος Α΄). pdf
Ηχογραφήσεις στην τάξη (Νοέμβριος 2013) :
Ηχογραφήσεις στην τάξη (Νοέμβριος 2014) :
Ηχογραφήσεις και δημιουργία βίντεο στην τάξη (Νοέμβριος 2016) :